VIJFDE HOOFDSTUK
TEGELS
ÏTollandsche tegels" of „Oud-Hollandsclie tegeltjes",
iedereen kent de warmkleurige of blauw op witte,
glanzende vierkantjes van meestal ongeveer 13 bij 13
cm1), die tot een vlak vereenigd mooie doorloopende
patronen in rijke verscheidenheid te zien geven. In ver
schillende musea, zooals het Rijksmuseum te Amster
dam, het Huis Lambert van Meerten te Delft, het Prin-
cessehof te Leeuwarden2), het Museum Boymans te
Rotterdam, kunnen wij van den rijkdom van patronen
in de bekende kleuren genieten. Ook in verzamelingen
en buitenlandsche musea treft men ze aan, bekend als
ze zijn over de geheele wereld. Het is vooral daar dat
ze lang nog als Delftsche tegels werden beschouwd,
hoewel toch de meeste niet in Delft zijn gemaakt, maar
zeer vele in Rotterdam, terwijl bepaalde soorten aan
Friesche tegelbakkerijen kunnen worden toegeschreven.
Slechts de weinige soorten die het Delftsche palet ver-
toonen of in gemoffelde kleuren zijn uitgevoerd, kun
nen als speciaal „Delftsch" worden beschouwd; deze
zijn echter betrekkelijk zeldzaam.
Op hun origineele plaats zijn er maar weinig tegels
gebleven. Het best nog kunnen wij ons een voorstelling
van het gebruik maken, wanneer wij op schilderijen
van 17de eeuwsche schilders, De Hoogh, Vermeer en
anderen, de schouwen en de tegelranden langs de muren
der voorhuizen en andere vertrekken opmerken. Ook
in de keukens en andere ruimten van de sousterrains,
zijn, zooals ook nog weer in Rotterdam is gebleken,
1Kleine tegels 8X8 cm. komen weinig voor, groote,
17 X 17 cm. zijn zeldzaam. Voorts zijn er ook smalle tegels voor
randen en omlijstingen gemaakt.
2) In Leeuwarden bevinden zich behalve speciaal Friesche
tegels ook veel soorten „Hollandsche" in de musea.
89
