45 andere kleuren, waaronder helder rood en ook zwart. De eerste soort, de oude Noord-Nederlandsche majo lica, die in de tegel- en gleibakkerijen werd gemaakt, ging over in het schotelgoed, dat eveneens een periode van blauw op wit doormaakte en nog werd vervaar digd in Rotterdam en Amsterdam, maar ook in an dere steden, toen het „Delftsch" al volop werd ge produceerd. Enkele schotelfragmenten (versierd met een blauwe tulp) gevonden in Amsterdam op het Waalseiland en op het terrein van de Amsterdamsche bank, dragen bij voorbeeld de jaartallen 1643 en 16441). Vooral in de 18de eeuw verminderde tegelijk met de beschildering van de tegels ook die van het vaat werk. Wij behoeven over deze soort evenmin als over het „Delftsch" hier nader te spreken. Wel echter, aan gezien wij ons met de Haarlemsche plateelbakkerskunst bezig houden, over het „Haarlemsch". Dat in Haar lem „wapengoet" en „straetswerck" werd gemaakt door vader Verstraten zagen wij boven. Eerst is dat wel vaatwerk geweest, zooals dat ook in Rotterdam, Leeuwarden en elders is gevonden, waarbij wij ook aan het potje met de wapens van Haarlem en Amsterdam denken, ajb. 1. Uit een verklaring van een getuige in den bovenvermelden strijd tusschen vader en zoon lee- ren wij dat twee schotels, die als „Haerlemsch porce- leyn" waren verkocht, „met wapens en beschilderde kanten2) fijnder van porceleyn" waren dan andere. Ook zien wij in de processtukken dat van porselein werd gesproken, wanneer het stuk „over- en volgeschilderd" was. Vermoedelijk is dus gedoeld op de soort van be schildering, het patroon3). Ondertusschen is het in- 1) Hudig Delfter Fayence afb. 41. 2) Men verklaart dit als randversiering. Ondertusschen is er in de processtukken ook sprake van „eenich versiersel op ieder van de kanten", wat dan wel zijden beteekent. Het aardewerk wordt genoemd „wapengoet of schotelen met kanten". 3) Het Hof van Holland deed aan het slot der processen de uitspraak dat de vader wel aardewerk mocht maken met „nieuwe inventiën soo nochtans dat het niet en sy porceleynsgewijse".

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1943 | | pagina 50