32 den loop der jaren vooral in Delft opgericht. Men trachtte toen met het tinglazuur-aardewerk het Chi- neesche porselein zooveel mogelijk nabij te komen, wat vaak wel zóó goed gelukte dat, op een afstand gezien, de overeenkomst bedriegelijk groot is. Het oudere pro duct is wel van iets grovere makelij en zwaarder van bouw, maar het is uit een aesthetisch oogpunt zeker niet van minder beteekenis, ja vaak zelfs is het deco ratiever en warmer van toon met zijn mooie, rustige kleuren. Het is niet gemakkelijk aan den voorlooper van het Delftsch een algemeen gebruikelijke benaming te geven. Wat met Delftsch is bedoeld is voor ieder eenigszins ingewijde duidelijk: het geheel in tinglazuur gedom pelde, in den kern crèmekleurige aardewerk met de heldere kleuren, meestal op witten fond gebakken, of er, voor zoover het de minder vuurvaste kleuren betreft, in een lichter vuur opgemoffeld. Het oudere aardewerk behoort door de bekleeding aan de voorzijde met tin- glazuur immers de voorwaarde voor een dekkenden witten grond - evenals het „Delftsch" tot de majolica, de soort van aardewerk die in Spanje en Italië reeds veel vroeger werd gemaakt. Het is aan belangstellenden pas omstreeks 1900 meer bekend geworden en heeft geen zoo algemeen erkende benaming. Spreken wij van Noord-Nederlandsche majolica, dan herinner ik er aan dat het woord majolica is overgenomen van de Italia nen; het wordt verklaard als te zijn ontstaan uit den naam van het eiland Majorca, de overlaadplaats voor het van Spanje naar Italië vervoerde aardewerk. Naar Faënza, een der belangrijkste ceramiekcentra van Italië is de naam fayence vooral in Frankrijk en Duitschland gebruikelijk geworden. Van de Zuidelijke Nederlanden, van Antwerpen, heeft het aardewerk de benamingen die wij in de archiefstukken aantreffen, naar het Noorden meegebracht. Zoo heeten de makers veelal „gleyerspot- backer" of „geleyersbacker" en „geleyersplateelhac- ker" of wel „gleybacker" of „geleibacker" en „glei-

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1943 | | pagina 37