ren en hoekvulling van gestyleerde lelies toonen onze afbeeldingen 24 en 25. Zij zijn in 1940 in Rotterdam bij het puinruimen te voorschijn gekomen. Met hoek vulling van een soort leliemotief, maar ook van haak jes, waarbij de herinnering aan Chineesch voorbeeld duidelijk is, ziet men vervolgens gekleurde vogels en bloemen op tegels, die uit denzelfden tijd moeten zijn, toen reeds onder den invloed van het ingevoerde Wanli- porselein dergelijke tegels ook in enkel blauw op wit werden geschilderd. In den loop der 17de en 18de eeuw wordt de hoek vulling, zooals de lelie en andere motieven steeds vluch tiger; soms wordt het hoekmotief tot een spinnekop- klein rozetje1) of wordt het geheel achterwege gelaten. Blijkens het jaartal 1636 op een tegel met bloemvaasje in Rotterdam, is al vrij vroeg die vluchtige hoekvulling te vinden. Een zeer fijn geometrisch patroon met lelies op de hoeken, dat overeenkomt met onze afb. 14, da teert echter uit ongeveer hetzelfde jaar, aangezien op de achterzijde van een der tegels het jaartal 1635 voor komt. Terwijl in den beginne vooral het decoratieve orna ment op den voorgrond treedt en dit ook bij figuur voorstellingen toch altijd een rol blijft spelen, krijgt op den duur de inhoud der voorstellingen meer betee- kenis. Deze tegels werden meest in blauw op wit en vervolgens ook in paars op wit uitgevoerd. De scha bionen of „sponsen" werden naar prenten en prenten- reeksen gemaakt en doorgeprikt, de kleine hoekvullin gen uit de hand er snel aan toegevoegd of geheel weg gelaten. Het is deze lang niet altijd heel kunst- en smaakvolle soort, die toch zeer in trek is geweest blij kens de vele tegels, die er van bewaard zijn gebleven. Allerlei voorstellingen worden nu gekozen. Bijbelsche voorstellingen en andere tafereelen, „historiën" ge- 1) In den kunsthandel onderscheidt men deze tegels wel naar de hoekmotieven als ossekopjes (ontstaan uit de lelie), bijtjes, spinnekopjes enz. 96

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1943 | | pagina 101