8
vorm van vruchtbaarheid en zich kunnen ontwikkelen
tot een bekoorlijk parklandschap.
De wonden, in vroeger tijd geslagen door onnoozelheid,
onwetendheid, hebzucht, kunnen niet volkomen worden
geheeld, maar een deskundige en vooral geduldige be
handeling kan nog leiden tot bevredigende toestanden.
Bovendien, en dit is het heerlijkste van het heele geval,
er ontstaan nog voortdurend nieuwe duinen. Het mooiste
zou het zijn, wanneer die van begin af zich ongestoord
zouden kunnen ontwikkelen. In veel gevallen is dat ook
wel mogelijk, maar de beteekenis der duinen als zee
wering maakt het soms gewenscht, dat Waterstaat stimu-
leerend en bespoedigend ingrijpt. Wanneer dit nu ge
beurt in volkomen overeenstemming met de grondwetten
van de natuurlijke duinvorming, dan is dat ook wel toe
laatbaar.
Het boeiend schouwspel van de vorming van nieuwe
duinen uit zee kunnen wij lang niet overal genietende
Noordpunt van Walcheren, de kust van Schouwen bij
den Verklikker, een enkel plekje op Goeree, veel en
mooi op Voorne, de Beer, soms bij IJmuiden en dan
naar omstandigheden op al de Waddeneilanden. Deze
geven echter ook veel afbraak te aanschouwen. Soms is
die afbraak zoo hevig en dreigend, dat de klifkust ver
dedigd moet worden door „hoofden", die de getijde-
stroomen op veiligen afstand van den duinvoet trachten
te houden. Wij zien ze op Walcheren, op Schouwen en
Goeree, langs het Westland tot voorbij Den Haag, van
Bergen tot Huisduinen en op Vlieland. Tusschen Den
Haag en Petten is de toestand vrijwel stationnair met af
en toe onaangename verrassingen. Op Texel hebben wij
in het Zuiden en Noorden geweldige vernieling en af
slag, zoo zelfs, dat duinstrooken verloren gaan en val
leien worden prijs gegeven. In het midden echter, van
strandpaal 22 tot 26 vormen zich nog steeds nieuwe
duintjes. Op de overige Waddeneilanden wisselen ook
afbraak en aanwas elkander afde stranden liggen als
