de wereldberoemde buitenplaats, het rijke Heemstede bij Jutfaas (fig. 16), dat vereeuwigd is door Mouche- ron in zijn prachtuitgave Plusieurs belles et plaisantes vues de la court de Heemstede dans la province de Utrecht. Nog is duidelijk de aanleg terug te vinden in het polderland tusschen den Heemsteedschen weg bij Jut faas en het dorp Houtenhet voorste deel bij het kas teeltje is zelfs vrij goed bewaard gebleven. Wie de ont werper van dit grootsche tuinencomplex was, en hoe de bouwgeschiedenis mag zijn geweest, daar is ons helaas niets van overgeleverd. Wij weten slechts, dat het kas teeltje in 1645 gebouwd is, en dat het park is uitgebreid in 1680, toen de bezitting in handen was gekomen van een zeer vermogend Utrechtenaar, Diderick van Velt- huysen. Maar zooiets hadden wij ook uit den stijl al af kun nen lezenhet westelijke (voorste) deel, van den weg tot aan het einde van de sterrebosschen vertoont een plattegrond die uit een reeks volkomen vierkanten be staat het vierkante gebouw met vier hoektorens staat in een vierkanten vijver, er voor ligt een groote vierkante broderiehof, met een fontein in 't midden, aan de andere zijde een voorplein, bestaande uit twee vierkan ten. De sterrebosschen bestaan uit vierkanten, de mid denlaan is nauwelijks breeder dan de andere lanen er aan evenwijdig. De „opkomst" is verre van monumen taal, twee poorten aan den dijk geven toegang tot de lanen, die de moes- en fruittuinen omsluiten. Met een rechten hoek mondt daar op uit de laan achter de stalgebouwen, waartusschen een poort toegang geeft tot het voorplein. Van Franschen geest is in dit een voudig ingedeelde geval nog niets te merken, zeer fraai zijn echter de doorkijken naar het kasteeltje (fig. 17), terwijl de vijver in den kasteeltuin, omgeven door twee rijen oranjeboomen en de omsluitende loofgang met een schelpengrot van groote weelde getuigen.. 40

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1943 | | pagina 38