rechthoekige of vierkante eilanden wordt, precies als
bij de vermaakplaats, samengebonden door een „lae-
ning" tusschen twee slooten, een gordel van opgaand
geboomte en laag elzenhout, die in het open jonge land
een prachtige beschutting tegen den wind verleent.
Bij de Eenhoorn zijn de grachtjes die het terrein indeel
den gedeeltelijk verdwenen, maar verderop in de
Beemster, bij vele hoeven in Schermer en Purmer, bij
Oudorp en vooral in den Heer Hugowaard vinden we
de typische erven der heerenboerderijen terug. De boer
heeft het voordeel ingezien van een windsingel die door
een sloot is omgevende wortels der iepen en elzen
kunnen nu den mest uit den moestuin en den boom
gaard niet wegsnoepen, en zij werpen minder hinder
lijke schaduw op die kweekruimten.
Buiten Noord-Holland wordt dit type heerenboer
derij-met-laaning zeldzamer, verspreide gevallen treft
men aan in de Vechtstreek, bij Achttienhoven en Jut-
phaas, in de omgeving van Bodegraven en Alphen
slechts in Groningen worden zij weer aangetroffen. In
de kop van Noordholland, in de Zijpe, waar de boer
derijen dikwijls op lage ruggen van duinzand zijn
geplaatst, is de breede windsingel meer algemeen, 't Is
daar een eikenwal met een diepe greppel aan binnen-
en buitenzijdebij sommige der heerenplaatsen vindt
men in de Zijpe ook oude, verwilderde jachtboschjes
of sterrenbosschen, zoo karakteristiek, dat de Stichting
Het Noordhollandsch Landschap enkele als reservaat
heeft aangekocht.
In de jonge landaanwinsten, Haarlemmermeer, Prins
Alexanderpolder en Zuidplaspolder zou men zijn voor
deel hebben kunnen doen met de ervaringen van de
Hollandsche heerenboerderij. Men heeft echter het
erf in Zuid-Holland en de Haarlemmermeer over het
algemeen veel te krap bemeten. Bij de nieuwere
Groninger bouwhoeven keert het huis zich af van de
schuren. Algemeen is daar een villa, ergens naast of
122
