der. Daarvan is maar één voorbeeld bekend,
in het paleis op den Dam, het oude stadhuis.
Daar is op den zolder een zware houten
staande as van den vloer tot boven in de kap,
waarmede zware lasten omhooggebracht
kunnen worden.
Er zijn ook Kaapstanders die zoo maar op
straat staan. Ze behooren niet tot de huizen,
maar tot de sluizen. De staande as wordt
met een spaakwiel in 't werk gezet om de
sluisdeuren te openen of te sluiten. Stoere
voorbeelden zijn te zien op de Sint Antho-
niesluis in de Joden Breestraat, op de Haar
lemmersluis en op het sluisje van de O.Z.
Kolk.
Ook opdenwallekant stonden vroeger wind
assen, om zware vrachten van de schuit op
den wal te brengen. Van deze walwindassen
is nog maar één exemplaar overgebleven,
aan de Nieuwe Teertuinen, recht tegenover
het teerpakhuis de Roo Gansdat daar in
1687 gebouwd werd. De daar nog gevestig
de teerkooper deed eenige jaren geleden een
weldaad aan de stad, door dit laatste wal-
windas te doen restaureeren. Het is een
schilderachtig werktuig, bestaande uit twee
dikke stijlen met een dakje erop met groen
geverfde driehoekige zijschotten, benevens
een bedekking van gepotdekselde delen. Het
44
