oevers overtreffen. Door dat aan de natuur op ver
schillende landgoederen vrij spel gegeven werd,
zijn er bosschen met een oerwoudkarakter ontstaan,
zooals vooral in Kennemerland-Zuid het geval is;
heel mooi is ook het Staelduin bij 's Gravezande.
Minder kunstzinnig verwaarloosd (als deze para
dox veroorloofd is) is het bekende landgoed Sorgh-
vliet bij 's Gravenhage, het buiten van Vader Cats,
een fraai voorbeeld van tuinarchitectuur, weliswaar
niet fraaier dan de landgoederen aan den Veluwe-
zoom, doch de natuur heeft hier meer mogelijkhe
den gehad dank zij den grooteren rijkdom van de
duinflora. Het Haagsche Bosch noemden wij reeds
in het vorig hoofdstuk, men kan er nog vele aan
toevoegen, die alle waard zijn om als natuurmo
nument behouden te blijven, practisch reeds als
zoodanig worden beschouwd, zooals bijvoorbeeld
Ockenburgh bij 's Gravenhage, het landgoed Vo
gelenzang (dat onder de Natuurschoonwet valt),
Elswoud bij Overveen, het Heerenduin bij Sant
poort, Duin en Kruidberg bij Bloemendaal (Na
tuurschoonwet), het Berger Bosch (dat onder de
Boschwet is gerangschikt), de Manteling op Wal
cheren.
Eiken, beuken, linden, abeelen en berken, vaak om
geven door een dichte begroeiing van velerlei hees
ters en een weelderige kruidenflora, in het bijzon
der op waterrijke en vochtige plaatsen, hebben hier
bosschen gevormd, die tot de mooiste van ons land
behooren. Er zijn ook eeuwenoude exemplaren bij,
die een natuurmonument op zich zelf zijn. In park-
64
