ruimte behouden blijven. Daarom is het zoo prettig,
dat in het nationale park Veluwezoom en op de
Mookerheklc, bezittingen van „Natuurmonumen
ten" de heide door verwijdering van opslag van
berken en vliegdennen in stand wordt gehouden,
dat in de terreinen van het Staatsboschbeheer flin
ke heide-oppervlakten buiten de bebossching wor
den gehouden, evenals het markante landschaps-
schoon van woeste stuifzanden en het teere van
vennen en veentjes. Maar over het algemeen zijn
wij roekeloos met „open ruimten", het gevoel voor
haar schoonheid is blijkbaar niet sterk ontwikkeld.
Hoe zal het in Limburg met de merkwaardige
Brunssumsche heide gaan? Onze eenige heide op
tertiairen bodem, zal zij gered worden? Het is een
groote geruststelling, dat de activiteit van het
Staatsboschbeheer in de duinen geleid heeft tot het
behoud van fraaie heiden, die immers zoo karakte
ristiek zijn voor het kalkarme duinlandschap be
noorden Bergen wij komen er nog op terug.
Men denke niet, dat heidevelden eenvormige land
schappen zijn! Wij hebben in ons land jeneverbes-,
gaspeldoorn-, bremheiden, vlakke en sterk geacci
denteerde velden, droge en natte terreinen. Haar
flora en fauna tellen talrijke soorten planten, vo
gels en vlinders het zijn alweer even boeiende
levensgemeenschappen als die van de moerassen en
bosschen. Zij heeten het degeneratieproduct te zijn
van de oorspronkelijke boschgemeenschap, veelal
dus het eikenberkenbosch, dat onder menschelijken
invloed (het laten beweiden door het vee, hakhout-
51