tuur jaren en jaren lang haar gang heeft kunnen
gaan, vrijwel ongestoord door den mensch. Daar
heeft zich de moerasflora in al haar fabelachtigen
rijkdom gevestigd, echte natuur. In de opeenvolging
van de plantengemeenschappen, die in en langs het
water en op het oude veenland worden aangetrof
fen, zien wij min of meer een herhaling van het
geen zich in lang vervlogen eeuwen tot het hoog
veen, als climaxvorm van de successie, heeft ont
wikkeld. De oorspronkelijke natuur keert terug, en
op menige verlande plaats vormt zich weer Sphag-
netum-veen, een veenmoslaag met droge turfplek-
ken, waarop struikheide groeit! Op de oude ribben,
waarop indertijd de turf gestapeld werd, vormde
zich, voor zoover er niet aan hooibouw werd ge
daan, een dicht wild moerasbosch, en ook dit bosch
met zijn wirwar van heesters en slingerplanten, is
echt, de mensch heeft er betrekkelijk weinig van
weggehakt. Elzen, berken, wilgen, Geldersche roos,
bramen, hop, haagwinden, het is zeldzaam mooi na
tuurschoon in al zijn wilde pracht, en daarom heen,
langs het water de mooiste bloemen van het riet
land, dotters, lisschen, egelskoppen, groote boter
bloemen, leverkruid, moeraswolfsmelk, in het water
lelies, plompen, gentianen, krabbescheer, duitblad,
fonteinkruiden en tal van planten meer.
Tal van plassen hebben een moeraszöne, welke een
deel is van zulk uitgeveend land. De afwisseling
wordt nog vergroot door de omstandigheid, dat de
flora in ouderdom zeer uiteenloopt, omdat de ver
vening niet overal gelijktijdig plaats vond.
27
