Bezien wij thans den plattegrond van dr 1575, die voorkomt in Braun's steden-atlas 1), Afb. 2, dan treft ons naast de volledige ommuring het kasteel, dat Alva aan de zuidzijde bij de Hee repoort had laten bouwen om de stad in bedwang te houden. Over deze versterking of het kasteel zullen wij niet uitvoerig spreken. Wij herinneren er slechts aan dat het noch het eerste noch het laatste was, want reeds in de eerste jaren der 16de eeuw bouwde Graaf Edzard van Oostfriesland een burcht, die echter spoedig weer werd afgebroken. Alva's versterking van 1568, die reeds in 1577 werd gesloopt, werd in 1600 opgevolgd door een kasteel bij de Oosterpoort, dat de Staten-Generaal lieten bouwen, maar dat al spoedig naar de stad werd geopend en in 1611 afgebroken. Bekijken wij dit plan van de stad, dat in omvang nog weinig van het vorige afwijkt, nader, dan kunnen wij over de kerken en bouwblokken al meer leeren dan van Van Deventer's kaart. Wij zien de Martinikerk met haar rij van in de 19de eeuw verloren gegane zadeldaken, en haar kerkhof aansluitend aan het oude Rechthuis, de sinds het eerste kwart der 17de eeuw verdwenen Sint Wal- burgskerk, waarvan de hooge spits achter de Martini uitkomt, de A-kerk nog met haar middel- 17 Braun-Hogenberg, Civitates orbis terrarum Köln 15721617 I plaat 21. Van deze kaart bestaat een variant, waarbij de stand van de twee figuren op den voorgrond en de omlijsting der cartouches anders is, terwijl in details nog verschillen zijn op te merken. 2

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1942 | | pagina 23