Broodhuis in de Lange Veerstraat. Tot 1938 heb
ben de oud-Katholieken dit kerkgebouw aan de
Koksteeg gebruikt. Zoo is ook nog de kerkruimte
met de galerijen gespaard van de zoogenaamde
Weeshuiskerk in de Spaarnwouderstraat 38, waar
in een mouterij de Weeskinderen van Sint Jacob
kerkten. Nadat in de 19de eeuw de gelijkstelling
der dissenters gekomen was, lieten de Katholieken
zich niet onbetuigd. In 1842 ontstond de eerste
Katholieke kerk aan een groote straat, namelijk
de St. Anthoniuskerk op de Nieuwe Groenmarkt
en het jaar daarop was uit de St. Josephkerk der
Begijnen in de Jansstraat een Katholieke kerk
verrezen. De St. Josephkerk werd gebouwd naar
het plan van den bekenden waterstaatsopzichter
Hendrik Dansdorp. Uit de schuilkerk, die reeds in
1620 gevestigd was op den moutzolder van een
brouwerij aan het Spaarne „de dry daveren",
Spaarne 89, ontstond eerst een kleine kerk aan de
Achterstraat en in 1885 het eerste neo-Ggtieke
kerkgebouw aan het Spaarne.
Als elders is ook in Haarlem het karakter der bin
nenstad sinds het laatste kwart der 19de eeuw
sterk veranderd. Voordien waren in de hoofdstra
ten de woonhuizen royaal en de winkelpanden
klein. Tot in de 20ste eeuw stelden de oudste
Haarlemsche zaken er prijs op de oude winkel
puien te behouden. Maar thans zijn op twee na
112
