voren, waarbij zelfs de inscriptie finaal van den rand
wordt weggedrongen om als „quantité négligeable"
een nieuw plekje te verwerven boven en (of) onder
het groote hoofdwapen. Als regel staan de kwartie
ren verticaal gerangschikt op de lange zijden, maar
naar Westfaalsch voorbeeld kennen wij in onze Ooste
lijke provinciën en nog in Utrecht zulke reeksen in
horizontalen stand. Ja, er komen gevallen voor, waar
bij de wapens alléén moeten spreken. De inscriptie,
de toelichting met woorden, wordt dan totaal over
bodig want het wapen, in combinatie met vele
illustere kwartieren vermag den kenner reeds uit te
wijzen welke heer of vrouwe hier begraven ligt.
Sapienti sat
In de latere middeleeuwen breekt tengevolge van het
een en ander de tijd meer en meer aan, waarin deze
monumenten in eigenlijken zin steenen charters" ge
noemd kunnen worden. Want we komen in dit tijd
vak omtrent den persoon heel wat te weten in tegen
stelling met vroeger. Behalve dat de zerk dan een
min of meer gelijkend portret van den overledene,
van zijn echtgenoote of de kinderen verschaft, komen
er afbeeldingen op voor van gebruiksvoorwerpen
(wapens), wordt de kleeding scherper aangeduid of
ontbreekt zelfs het geliefde huisdier (de hond) niet.
De begeleidende kwartierwapens wijzen op een serie
van verheven voorouders en ten laatste preciseert een
randschrift den levenstijd van het echtpaar waarin
dan weldra een opsomming van de aardsche bezit
tingen, later nog van de voornaamste functiën, pleegt
te volgen.
Ook de titulatuur blijft niet achterwege. Wanneer
voor een persoonsnaam het woordje „heer" is toege
voegd vermag men er staat op te maken, dat de
steen bedoeld was voor een priester of wel voor een
ridder, terwijl het voorkomen van de miskelk verder
45