kleine West-Friesche gemeente informeerde naar de oude grafsteenen, die daar tot voor enkele jaren nog in de kerk gelegen moesten hebben, werd mij door den over deze vraag verwonderden president-kerk voogd ten antwoord gegeven, dat er inderdaad een aantal van deze oude voorwerpen was geweest, doch dat die in den tijd van den wereldoorlog waren afge keurd. Alsof het dus een partij bedorven aardappelen goldZoo zijn er nog meer sterke staaltjes te vermel den, doch ik zal het hierbij laten. Niet alle oude grafzerken, die ons interesseeren, be hoeven wij ons uit kerken afkomstig te denken. In dit verband wees ik reeds op het z.g. grafkruis, waarvan nog vroeg-XVIe eeuwsche exemplaren voorhanden zijn (bl. 61). Er zijn immers in ons land ook nog werkelijk oude kerkhoven, die in sommige gemeenten zelfs in plaats van de kerk als algemeene begraaf plaatsen gediend hebben. Ik bedoel hier allereerst die groep, die ik met den naam van „Zeemanskerkhoven" zou willen betitelen. In menige zeeplaats toch is het kerkhof van ouds meer dan de kerk, ja soms zelfs geheel ter vervanging van de kerk, als algemeene be graafplaats aan te zien. De voorbeelden daarvan vindt men in het Noorden van ons land op de Noordzee- eilanden en in plaatsen op voormalige Noordzee- eilanden gelegen, te weten Callantsoog en Huisdui nen met den Helder (respectievelijk de oude eilanden Callantsoog of „het Oog" en Huisduinen). Op Texel en Terschelling (het Rij perkerkhof) zijn meerdere van zulke kerkhoven. Het gebruik bracht hier mede, dat ieder, de predikant, de dorpsschout, zoowel als de „commandeur op Groenland" doorgaans juist daar en als ieder ander niet in de kerk begraven werd. De lezer zal er natuurlijk mee bekend zijn, dat er voorts nog bepaalde groepen van menschen geweest 89

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1942 | | pagina 108