strekt niet meer kon voorstellen zonder een
houten bovenbouw van een of meer acht
kante verdiepingen. De eenige uitzondering
was de toren van de Nieuwe Kerk te Amster
dam, begonnen in 1647 naar plannen van
Jacob van Campen in bastaard-gothische
vormen. Na enkele jaren, toen nog maar een
klein gedeelte tot stand was gekomen, gaf
men het werk geheel op, en van het reeds
voltooide is later nog weer de helft afge
broken. Hoe het definitief aanvaarde ontwerp
was weten wij niet, maar verschillende pren
ten, schilderijen en twee sterk uiteenloopende
houten modellen in het Rijksmuseum te Am
sterdam geven alle een toren weer die min of
meer geïnspireerd is op den Utrechtschen
Domtoren en met een eenvoudige houten spits
of koepel is gedekt.
Verreweg de beste toren die na den dood van
De Key en De Keyser nog tot stand kwam is
de Nieuwe Toren van Kampen (afb. 56),
een geheel opzichzelfstaand bouwwerk, be
gonnen in 1648, voltooid in 1664 en uitsluitend
bestemd tot versiering der stad, aanwijzing
van den tijd en om plaats te verschaffen aan
een klokkenspel. Het lichaam van den toren
rijst kloek en stevig omhoog, zonder steun-
beeren, maar versierd met een rijke zand-
steenen poort voor het verkeer dat er doorheen
kan gaan, met vlakke hoekblokken, met
elegante min of meer gothiseerende nissen en
99
