(afb. II), de Doorwerth, Helmond, Assumburg
Nijenrode, de Haar (bij Vleuten), het oude Loo,
Nijenbeek (bij Zutphen), Radboud (te Medemblik),
Loevesteinde Cannenburg (bij Vaassen), de onlangs
gereedgekomen Doornenburg, enz. En niet te verge
tenhet Hof te 's-Gravenhage
Niet minder mooi zijn die, welke in den loop der tijden
tot lustverblijf verbouwd werden als Middachten,
Biljoen, Bouvigne, Keppel, Amerongen, Pjuylenstein,
Renswoude, Hofwijck, doch deze hebben óf het oor
spronkelijk karakter van verdedigbaar gebouw in
meerdere of mindere mate verloren, óf het nimmer
bezeten.
Dan zijn er nog, die slechts overblijfselen van de
vroegere grootheid vertoonen, de ruines met namen
vol van historie en romantiek: Brederode, Tellingen,
het Valkhof, Strijen, Merwede en tenslotte de burch
ten en kasteelen, waarvan niet veel meer dan de
fondamenten over zijn en in de meeste gevallen slechts
een lage heuvel de ligging daarvan verraadt, hoewel
die resten nochtans zeer belangrijk zijn voor de studie
van de betrokken gebouwen en hun geschiedenis: de
burcht van Oostvoorne, het kasteel (met burcht)
Egmond (aan den Hoef), na blootlegging goed ge
conserveerd, Grunsfort (bij Renkum), Arkelstein (bij
Bathmen), Abcoude, het /ondeel" van Marquette,
e.d.
Voor de allereerste stadsommuringen was de Leidsche
burcht (afb. Ials het ware een type of voorbeeld in
het klein, voor wat betreft den ringmuur met weer
gang, waarvan de borstwering van kanteelen met
schietgaten was voorzien. Onder de weergang bevinden
zich in den muur overwelfde nissen. Bij de stadsmuren
(Maastricht, Zutphen (afb. III, a, b en c), Amster
dam, enz-) kwamen die ook voor; ze werden als
schuilplaats gebruikt en in vredestijd voor bergplaats
verhuurd. De muren zijn meerendeels verdwenen,
10
