En dan te weten dat die groote kaart in twaalf vellen een houtsnede is, dat het cliché, waarmede elk blok ge drukt moest worden, een stuk houtwas, dat al die dakjes en scheepjes in dat hout gesneden waren, negatief, want elk lijntje op de kaart is een gespaard opstaand kantje in het houten blok en dat weer in spiegelbeeld. Dan nog iets, dat die blokken zoo besneden zijn dat wanneer de afgedrukte velletjes afgesneden worden en naast elkaar geplakt, dat ze dan netjes passen, er nergens op al die naden een ontsporing is. 't Is verbazingwekkend, 't is kunstig. Cornelis Anthoniszoon was een groot kunste naar en een bedreven handwerksman, waarop Amster dam na vier eeuwen nog trotsch is. Wie was de ontwerper van het groote stadsplan, met den kloek daarom ontworpen singel en met het ves tingstelsel en de fraaie torens en poorten? We weten het niet. In ieder geval Anthoniszoon niet, want toen hij ge boren werd, was de vesting reeds gereed en dat was ook geen werk voor een schilder. Is de ontwerper een „stads bouwmeester" geweest of een reizend vestingbouwmees ter? We weten 't niet. 23Het is het lot van de bouw meesters, dat ze in vergetelheid raken. Van de aller grootste monumenten van den aardbodem zijn de namen der bouwmeesters in den regel onbekend. Laten ze zich ermede troosten dat zij iets nalaten voor wie na hen kwam en dat de klank van een naam slechts ijdel- heid is. Of de houtsnedekaart van Cornelis Anthoniszoon zeld zaam is? Ongetwijfeld. Exemplaren op een veiling ko men bijna niet meer voor. Toch zijn er nog wel enkele exemplaren in omloop, in particulier bezit. Het vorig jaar was er nog een. In de verzameling van den schrijver is een exemplaar in losse velletjes, een echte en zoo gaaf en schoon als nieuw, blijkbaar eeuwen lang in verzame- 44

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1941 | | pagina 47