35
deugen wil, opgevoed voor galg en rad. Toen eenige ja
ren geleden benoorden Amsterdam steeds meer huizen
kwamen en toen bij graverij een ronde muur voor den
dag kwam, werd de naam Galgenweg veranderd tot
Grasweg, dat klonk prettiger. Doch de Amsterdammer
van den overkant, de Waterlander, neemt dat niet. Hij
spreekt van Galgenweg, want zijn taal is taai. Taai was
ook zijn bouwkunst, want tot voor weinige jaren stonden
daar in de buurt geteerde houten huisjes, pied a terre
van de Zuiderzeevisschers en vischventers, huisjes net
zooals Jacob van Deventer ze te Amsterdam aantrof, al
hoewel het toen reeds verboden was ze van hout te ma
ken en ze van steen moesten zijn wegens 't brandgevaar.
Het laatste van deze huisjes van den overkant staat nu
in 't openluchtmuseum te Arnhem.
Nog een weg zien we op de kaart, den Heiligen weg, den
weg van de bedevaartgangers uit Amstelveen naar de
Heilige Stede, de N.Z. Kapel. De naam is in een Amster-
damsche straat bewaard gebleven. Den weg buiten de
stad kennen we als de Overtoom.
Dat zijn bij elkaar de toegangswegen tot de oude stad,
zooals ze op een strategische kaart, noodig voor oorlogs
doeleinden aangegeven moesten worden.
Jacob van Deventer was een groot cartograaf. Hij heeft
Amsterdam en tal van andere steden en stadjes aan zich
verplicht wegens zijn nalatenschap in duplo. Hij was
een ondernemend man, die voor geen reis te land en te
water, bij elke weersgesteldheid terugschrok. Hij ver
vulde een opdracht die door den opdrachtgever werd
onderschat. Hij was een trouw dienaar van zijn Heer.
Hij werkte van 1557 tot zijn dood hij stierf te Keulen
in 1575 - aan de kaarten. Toen werden ze naar Madrid
gezonden. Zoo kon het gebeuren dat toen de veldheeren
met hun Spanjolen naar het opstandige Noorden trok
ken, zij de kaarten niet bij zich hadden, wat dit Noorden
