Christoffel van Hartoghvelt. En als we nu in de oudste stad wandelen, krijgen we daar beter zicht op. Het oud ste Amsterdam had nog geeneen gracht, wel veel water, het Y, de Amstelbedding van Damrak en Rokin en de burgwallen. Hoe zag nu die oudste stad er uit? Wel, alles bruin, al les eikenhout, waarvan het meeste geteerd en de daken van riet. Het eikenhout kwam te water aan uit het Gooyer bosch, langs de Vecht, over de Zuiderzee de haven binnen. Het riet kwam uit de lage landen rondom de stad. Alles was van hout, eikenhout, de molen op den Nieuwendijk, de huizen, de schepen, de stadswal. Het waren dezelfde ambachtslieden die dit alles maakten. Zooals de schepen kromhouten noodig hadden, evengoed vond men aan de kapspanten kromhouten. Nu nog heet op de ambachtsschool het ondereinde van een kapspant kromme stijl, alhoewel hij van rechte stukken hout ge maakt wordt, doch op den zolder van een oud huis ziet men onderaan de kapspanten kromhouten van eikenhout. Was het wonder, dat men bang was voor brand? Als na weken langen zonneschijn alles was uitgedroogd, huizen, walmuren, daken, schepen, was een begin van brand een ramp voor de stad. Dan verbrandde alles wat met den wind mee was. Bluschmiddelen had men niet. Als voorbeeld diene de zinsnede in een oud geschrift, den grooten stadsbrand van 1452 vermeldende: En doe is mede dit convent verbrant totte pulver toe.17) Temidden van deze houten stad stond één steenen bouw werk. Of eigenlijk aan de grens van de stad, aan den Oostkant. Dat was de kerk, gewijd aan den bescherm heilige der zeevaarders Sint Nicolaas. Net als in Edam, dat niet gegroeid is. Daar staat de St. Nicolaaskerk nog aan den buitenkant van de stad. Ook Monnikendam en Muiden hebben hun St. Nicolaaskerk. Van deze oudste St. Nicolaaskerk van Amsterdam, veel ouder dan de oude kerk van nu, is iets bewaard gebleven, namelijk de toren. Dezen vierkanten baksteenen toren kan men 23

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1941 | | pagina 26