HOOFDSTUK I HET AMSTERDAM VAN CHRISTOFFEL VAN HARTOGHVELT O ra een inzicht te verkrijgen in het „begin" van Am sterdam, hoe de alleroudste nederzetting eruit zag, zou men verlangen naar een heel ouden stadsplattegrond, een kaart van liefst wel duizend jaar oud. Die bestaat echter niet. Een oudere afbeelding van de stad dan het bekende schilderij van Cornelis Anthoniszoon van 1538 heeft tot nu nog niemand te voorschijn gebracht. Wel hebben tal van historici getracht teekeningen te ma ken hoe het alleroudste Amsterdam geweest moet zijn. Dat heeft men al heel lang geleden beproefd en waar schijnlijk de eerste, althans de oudst bekende is geweest de zoon van den boekverkooper uitgever van boeken die voor zijn vader een gravure maakte ter verluchting van boeken over de privilegiën van Amsterdam, de Handvesten der stad. Dit deed Christoffel van Hartogh- velt in het begin van 1600, want zijn gravure komt voor in den eersten druk der Handvesten van 1613. Op het prentje staat gegraveerd Amsterdam omtrent 't jaer 1220. Alhoewel latere geleerden hebben bewezen dat er op dat kaartje fouten zijn en alhoewel we best weten dat het kaartje niet van 1220 is, doch bijna vier eeuwen later, begin 1600 gemaakt is, noemen we den platte grond van Christoffel van Hartoghvelt toch maar de oudste kaart van Amsterdam. Een illusie is ook iets waard. Al ware het alleen om den teekenaar de eer te geven als de eerst bekende, die zich verdiepte in de to- pographische geschiedenis van de stad. 8) Laten we dat kaartje afwandelen en ter plaatse zien wat 11

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschutserie - Boekje 1941-1954 | 1941 | | pagina 14