422
DE BOUWWERELD.
VERANDERING BIJ DE GEVANGENPOORT TE 'S GRAVENHAGE
c
eeh hieuw
ij ontleenen aan „het Vaderland" bijgaand
ontwerp voor de verandering bij de
Gevangenpoort te 's Gravenhage. Het ont
werp bedoelt, een gedeelte van den Hof-
dempen, de huizen aan de oostzijde der
Gevangenpoort af te breken en deze te vervangen
door een nieuw gebouw.
De Hofvijver, die thans 270 M. lang is, zal tot
245 M. lengte worden ingekort. De tramlijnen gaan
vijver
van het Buitenhof langs den Hofvijver naar den
Kneuterdijk en den Vijverberg.
Het nieuwe gebouw zou beneden een winkelgalerij
en boven lokalen voor verschillende doeleinden, be
nevens woningen, bevatten.
De Dienst der Openbare Werken heeft het ontwerp
gemaakt, dat, in dezen tijd van „versobering" wel
niet veel kans zal hebben, te worden uitgevoerd.
DE OOSTERKERK TE AMSTERDAM
n 1671 is de Oosterkerk te Amsterdam in
gebruik genomen, volgens sommigen in
October, volgens anderen op Kerstdag.
Men heeft het 250-jarig bestaan den 25sten
December 1921 herdacht.
Het gebouw is ontworpen en uitgevoerd door Daniél
Stalpaert, die den 29sten October 1648 tot stads
architect van Amsterdam werd aangesteld en als zoo
danig tot omstreeks 1682 in dienst is gebleven.
Stalpaert was de kleinzoon van Jeremias Stalpaert,
een Vlaamsch tapijtwerker uit Brussel, die zich te
Delft vestigde, waar ook in 1599 zijn zoon Pieter
Stalpaert, die schilder was, ging wonen. Later ver
huisde Pieter naar Amsterdam, waar zijn zoon Daniël
Stalpaert in 1615 werd geboren. Ook Daniël wordt
als hij in 1639 te Amsterdam trouwt, schilder genoemd.
Waar hij de bouwkunst leerde, weet men niet-
De schrijvers der zeventiende eeuw hebben, ten
onrechte, Jacob van Campen en Daniël Stalpaert
in één adem genoemd. Jacob van Campen is een groot
bouwmeester geweest, die zijn eigen stijl aan tal van
uiterst monumentale gebouwen heeft toegepast. Het
voornaamste dier werken is het Stadhuis van Amsterdam,
welks uitvoering Stalpaert tot 1654 heeft geleid, en
dat hij later, in menig opzicht anders, dan Van Campen
het had bedoeld, heeft voltooid.
Stalpaert heeft eerst Van Campen gedwarsboomd
en wist in 1654 dien meester het veld te doen ruimen.
Maar het stadsbestuur zag Stalpaert toch niet aan
voor een kunstenaar, die met Van Campen op één
lijn kon worden gesteld. Want in 1658 werd aan
Pieter Post en niet aan Stalpaert gevraagd, een
ontwerp voor de voltooiing van de krijgsraadszaal
te maken.
Toch is Stalpaert een meester geweest, die als
ontwerper de aandacht verdient. Naar zijn plannen
verrezen vele openbare gebouwen te Amsterdam,
waarvan de Oosterkerk het voornaamste is.
De plattegrond van deze kerk, een kwadraat, waarin
een kleiner kwadraat door pijlers wordt aangegeven,
komt overeen met dien der Nieuwe Kerk te Haarlem,
in 1649 door Jacob van Campen voltooid. Maar terwijj
HOFVIJVER
HET-TE DEMPET1 STUK V'JVER
T1 -s.
GEDOtJW
U-
PLAAT5
