338
DE BOUWWERELD.
GEMENGDE BERICHTEN
De Staatsbegrooting 1919. Hoofdstuk V. Afd Kunsten en
Wetenschappen. De begrooting dezer afd. bedraagt in totaal
f 1 806.640. Er is f166.175 meer aangevraagd dan verleden jaar.
Voor het bureau van toezicht op de monumenten is een be
langrijk hooger bedrag uitgetrokken als gevolg van de uitbreiding,
die het aantal leden der commissie heeft ondergaan.
Wij ontleenen voorts de volgende posten:
Art. 336. Subsidien voor onderhoud en instandhouding van
monumenten van geschiedenis en kunst, totaal f 159.870
Art 337. Dito van aan het Rijk behoorende monumenten f60.000.
Art. 341. Dito van nog niet ondersteunde monumenten
f 59.500.
Het subsidie voor de restauratie van het Reventer te Zwolle
is afgeloopen, evenals die voor de N. H. kerken te Monnikendam
en Oegstgeest en de toren te Poortugaal. Ten behoeve van de
voortzetting der aangevangen werken zijn vervolgtermijnen
uitgetrokken tot hetzelfde bedrag als voor het loopende dienstjaar
is toegestaan. Door overschrijding der ramingen wordt echter
voor sommige monumenten verhooging of verlenging der
subsidies voorgesteld. De belangrijkste dezer betieft de Dom
kerk te Utrecht. De kerkvoogdij heeft het voornemen de
restauratie voort te zetten, te beginnen met de sacristy. De
afd. B der Rijkscomm. v. d Monumentenzorg adviseert gunstig
onder voorbehoud dat een volledig plan van restauratie op
gemaakt wordt.
De monumenten, waarvoor eveneens een toezegging werd
gedaan, maar waarvoor nog geen subsidie werd toegekend zijn
1. De Nieuwe Kerk te 's Gravenhage, 2. Het Raadhuis te
Eersel, 3. De St. Agneskapel te Utrecht, 4. De Z O. aanbouw
van den Dom te Utrecht, 5. De toren te Doetinchem, 6. De
Nieuwstadstoren te Zutphen, 7. De N. H. Kerk te Elburg, 8. De
N. H. Kerk te Beilen, 9. De N. H. Kerk te Naarden, 10. De
pastorie der N. H. gem te Schelluinen.
s De beheerders der sub 8 en 9 genoemde monumenten
wenschen de werkzaamheden tot gunstiger tijdsomstandigheden
uit te stellen. Met de restauratie der kerk te Elburg kan nog
wel worden gewacht. De sub 1—4 bedoelde restauraties zijn
geheel of bijna geheel voltooid.
Voor de Nieuwe Kerk te 's-Gravenhage bedroeg de raming
f 60.000. Hiervoor werd f 25.000 als rijkssubsidie in twee termijnen
toegezegd.
Y.oor het raadhuis te Eersel werd f 10.000 in uitzicht gesteld
in 2 termijnen.
Voor de St. Agneskapel te Utrecht f15 000, voorden Dom te
Utrecht f 6800, voor den toren te Doetinchem f 20.000, voor den
Nieuwstadstoren te Zutphen f 11.000, alles in 2 termijnen.
Voor de pastorie te Schelluinen 2 bijdragen van f 6000 en één
van f5000 in 3 termijnen.
Nieuwe subsidies worden voorgesteld voor den toren te
Ritthem (f 10.000 in twee termijnen), de waterponten te Sloten
(f3000), de onlangs uitgebrande Ned Herv. Kerk te Zuidland
(zeven termijnen van elk f5000). Voor opzicht, onderhoud,
herstelling en verdere uitgaven voor het ameublement en de
gebouwen van het Paviljoen te Haarlem is uitgetrokken f 5500.
Bovendien wordt voor de monumenten een post onvoorzien
van f5000 uitgetrokken. Voor een commissie ter bestudeermg
van de reorganisatie van het Museumwezen is f 1500 voor
gesteld, voor de commissie van het architectuurmuseum
f 1000, voor het Ned. Instituut voor geschiedkundig en kunst
historisch onderzoek te Rome f 3000.
Voorgesteld wordt f700 beschikbaar te stellen voor de
Hidde Nijland stichting te Hindeloopen. Deze bestaat uit eene
verzameling van oud-Hindëlooper kunst en geschiedenis, welke
aan de gemeente is gegeven Door een ingezetene is een huis
beschikbaar gesteld, doch de gemeente kan de verbouwing niet
bekostigen
Ais nieuwe subsidies voor uitgave van oorkonden en tijd
schriften komen o.a. voor f 500 voor het Bulletin van den Ned.
Oud Bond en f 1500 per jaar voor een „Jaarboek voor Ambachts-
en Nijverheidskunst", uitgaande van de V. A. N K. Voor de
Ver. ter veredeling van het ambacht is f3000 uitgetrokken
voor ,den Bond Heemschut f5000, voor de Ver. Hendrik de
Keyser f5000
Bij de Rijksacademie van Beeldende Kunsten wordt mede
gedeeld dat een hoogleeraar door ongesteldheid waarschijnlijk
ontslag zal moeten vragen. Daar zijne lessen niet meer door
één persoon kunnen worden gegeven, zouden waarschijnlijk
behalve een nieuwe hoogleeraar nog vier lectoren moeten
worden aangesteld.
De Noodboschwet die zoo uitermate heilzaam werkt in het
belang van het landschappelijk schoon van ons land, is op de
staatsbegrooting in Hoofdstuk X (Landbouw, Nijverheid en
Handel) vertegenwoordigd door een post onder de buiten
gewone uitgaven ten bedrage van f 20.000 als kosten voor de
uitvoering.
AMSTERDAM. De kerk van de H. Catharina vroeger ook
aan de H Maria Hemelvaart toegewijd aan het Singel bij
den Heiligenweg gelegen, is, naar wij vei nemen uit de hand
te koop met de aangrenzende pastorie.
Hef gebouw dagteekent van 1820 en is volgens Klopfer
„Von Palladio bis Schinkel" ontworpen door Tieleman
Franciscus Suys.
Hoewel deze kerk geen bouwkundig meesterstuk is, behoort
zij toch tot de betrekkelijk weinige typische gebouwen van haar
tijd. Niet alleen daarom zouden wij echter haar verdwijnen
betreuren, doch ook in het verwarrende drukke stadsgezicht
van Amsterdam is haar rustige gevel een weldaad voor het
oog. Het zou uitermate jammer zijn indien zich hier ter
plaatse de treurige ervaring ging herhalen die de Kalverstraat
te zien bood bij de slooping der typische Boompjes Kerk
en hare vervanging door een winkelgebouw.
Inaugurale reden aan de T. H. De reeks wetenschappelijke
lezingen over kerkelijke meubelkunst en ikonographie door
Prof. Dr. R. Ligtenberg zal worden aangevangen met een
openbare les op 28 Sept. in het hoofdgebouw der T. H. (Ver
betering van het bericht op blz. 326).
Ir. J. A. Bakker, c -i., buitengewoon hoogl. in de afd. der
weg- en waterbouwkunde om onderwijs te geven in de leer
van het gewapend beton, zal op 1 Oct. eene inaugureele rede
uitspreken in de Stads Doelen.
Het gouden jubileum def machinefabriek van Gebr. Stork Co.
te Hengelo is 4 September gevierd, zij het ook niet met groot
feestbetoon, dan toch op een wijze die in de herinnering zal
voortleven, door eenige besluiten der Directie ten bate van het
personeel. De voornaamste dezer is de stichting eener nieuwe
fabrieksschool, de Wilhelminaschool genaamd, aan de Haaks
bergenstraat gelegen.
Een fraai geïllustreerd extra nummer van de „Hengelosche
fabrieksbode" herdenkt in woord en beeld den groei der
fabriek en hen die daaraan medewerkten, sinds de stichting
door C. T. Stork, die tot 1905 haar bloei kon volgen.
Voor de architekten bestaat eene bijzondere aanleiding om
de firma Stork te herdenken, aangezien zij de stichster is van
het eerste tuindorp in ons land. Uit afbeeldingen en beschrij
vingen kennen onze lezers „'t Lansink". Deze onbekrompen
opzette woningkolonie behoeft geene vergelijking te schuwen
met hetgeen het buitenland op dit gebied kan toonen.
Toen de firma Stork de beteekenis van het denkbeeld der
tuinstad voor de woningverbetering inzag, heeft zij dit, vele
tegenwerking ten' spijt, doorgezet. Nu in ons land tot de
stichting van meerdere zgn. „tuinsteden" wordt overgegaan,
blijft ,,'t Lansink" de eersteling, welke de bestaande mogelijkheid
aantoonde en de groote voordeelen eener dergelijke stichting
in het licht stelde.
Op het gebied der tuinstad in ons land was de „Coup
d'essai" tevens een „Coup de rnaitre".
